Sobowidz

Zamek w Sobowidzu, gmina Trąbki Wielkie

fot. kwiecień 2007

fot. luty 1995

Krzyżacy na półwyspie Jeziora Sobowidzkiego wznieśli nieduży zamek, otoczony murami i fosą od stałego lądu. Powstał on najprawdopodobniej w miejscu wczesnośredniowiecznego grodu książąt pomorskich o nazwie Suba. Nazwa grodu pojawiła się w roku 1336 jako Sobbewic. W okresie władzy krzyżackiej powstał również gotycki kościół i młyn na rzece Stynie. Od 1375 roku zamek był siedzibą wójtów krzyżackich z Tczewa. Zamek rozbudowano w pierwszej części XV wieku. W 1454 roku, na początku  wojny trzynastoletniej, wieś zajęły wojska powstańcze pod dowództwem Jana z Jani oraz połączone siły Gdańska i Tczewa. Jednak zamek wrócił pod panowanie krzyżaków. W 1456 wymieniany jest wójt Vogt von Subitz. W 1459 roku zamek został spalony przez gdańszczan, a zdobywcy od razu przystąpili do jego rozbiórki. Sobowidz zostaje włączony do Korony Polskiej i oddany w zastaw miastu Gdańsk. Od roku 1506 był siedzibą starostwa. Zamek próbował odbudować i przeznaczyć na swą siedzibę wojewoda malborski - Jerzy Bażyński (1512-1546), jednak na skutek protestów Gdańska inwestycja nie została zakończona lub nie doszła do skutku. Projekt rezydencji miał stworzyć gdańszczanin - Michał Enkinger - projektant przebudowy Wieży Więziennej i kościoła św. Katarzyny w Gdańsku oraz kościoła św. Anny w Wilnie. Starostwo istniało tu do roku 1772. Ostatnim dzierżawcą starostwa sobowidzkiego był Szymon Kicki. Zamek został ostatecznie rozebrany przez władze pruskie w XIX w. Zachowały się do dziś: szeroka fosa, ceglano-kamienny mur obronny wzdłuż niej oraz podobno 2 gotyckie piwnice.