Łagów

Zamek w Łagowie, gmina Łagów

fot. lipiec 2001

fot. styczeń 2000

Pierwsza wzmianka o Łagowie pochodzi z 1299r., kiedy margrabiowie brandenburscy Otton i Henryk nadali castrum Lagowe rycerzowi Albrechtowi de Klepitz. Warownia była położona ok. 500 m na północny zachód od zamku na sokolej Górze.

W połowie XIV w. Łagów stał się własnością rycerskiego zakonu joannitów, który wkrótce przystąpił do budowy zamku, lokalizując go na wzgórzu morenowym na przesmyku między jeziorami: Trześniowskim od północy i Łagowskim od południa. U podnóża warowni powstała służebna osada rzemieślnicza, zabezpieczona murami obronnymi z dwoma bramami. W końcu XIV w. na zamku umieszczono komandorię joannicką.

Dojście do zamku prowadziło po zboczu wzgórza w kierunku bramy umieszczonej we wschodnim boku murów obwodowych. Naprzeciwko wjazdu stał dom mieszkalny, zamykający dziedziniec od strony zachodniej. W części północnej mieściła się kaplica a w południowej, w przyziemiu refektarz o trzyprzęsłowym sklepieniu żebrowym wspartym na dwóch filarach. Zapewne pierwotna wysokość budynku sięgała 13 m, wskazuje na to poziom ganku łączącego wieżę z chodnikami straży. W narożniku południowo-wschodnim, na lewo od wejścia, została wzniesiona wieża, mająca około 20 m wysokości, zbudowana na planie kwadratu, od wysokości 17 m - cylindryczna. W dolnej kondygnacji mieściło się więzienie, wyżej siedziba straży ze strzelnicami, w części cylindrycznej pomieszczenie z dwoma strzelnicami i wykuszem. Najwyższa kondygnacja zwieńczona blankami stanowiła pomost dla straży. Wieża wysunięta poza linię muru od strony wschodniej stanowiła skuteczną obronę wejścia, pełniła więc potrójną funkcję: była strażnicą, więzieniem i elementem obrony dostępu do bramy.

Wzgórze zamkowe zapewne w XV w. zostało u stóp otoczone czworobokiem murów obronnych, z półokrągłymi małymi bastejami pośrodku boków północnego i zachodniego. W ciągu murów znajdowały się rzadko rozstawione strzelnice, umieszczone na gankach wysuniętych na ceglanych wspornikach. Trzecią linią obrony były mury miejskie zamykające z dwóch stron odcinek przesmyku łagowskiego. Rozbudowy późniejsze znacznie zatarły obronny charakter zamku. W czasach nowożytnych zabudowano teren zamku, tworząc wewnętrzny dziedziniec. W krytej murowanej szyi o długości 22 m, umieszczono schody prowadzące od stóp wzgórza na poziom dziedzińca zamkowego. Wieża została podwyższona i zwieńczona nowymi blankami.

W 1812 r. po kasacji zakonu Łagów przeszedł w ręce prywatnych właścicieli. Bramy miejskie: Polska (murowana) z XV w. I Marchijska (konstrukcji ryglowej) z XVI w., przetrwały w pierwotnym kształcie. Tylko ich otwory strzelnicze w XIX w. zamieniono na okna. Zamek, nie zniszczony podczas II wojny światowej, jest obecnie obiektem hotelowo-gastronomicznym.

Tekst ze strony: www.zamek-lagow.pl

stare widokówki